NVvP

ACHTERGROND

Toekomstige moeders en moeders van jonge kinderen zijn erg kwetsbaar voor huiselijk geweld, waarna er grote kans is dat het geweld zich ook tegen het jonge kind richt. Geweld in aanwezigheid van het kind verhoogt de kans op gedragsproblemen en een scala aan andere problemen in de vroege en latere ontwikkeling. Hoewel huisbezoeken bij hoog-risicozwangeren in hoog aanzien staan, zijn er geen studies die aantonen dat geweld daadwerkelijk vermindert.

DOEL

Onderzoeken en aantonen dat huiselijk geweld al vanaf de zwangerschap verminderd kan worden.

METHODE

460 laagopgeleide vrouwen, jonger dan 26 jaar, zwanger van hun eerste kind, die minstens één maar vaker meer risicofactoren op (geestelijke) gezondheidsproblemen vertoonden, werden geselecteerd voor deelname aan een randomized controlled trial (RCT). Alle vrouwen en kinderen kregen de normale zorg tijdens zwangerschap, geboorte en eerste twee levensjaren; de helft van de vrouwen kreeg daarnaast tijdens de zwangerschap 10 huisbezoeken en tijdens de eerste twee levensjaren 20 huisbezoeken van een VoorZorg-verpleegkundige. De VoorZorg-huisbezoeken zijn gestandaardiseerd, en richten zich op 6 domeinen betreffende de zwangerschap en ontwikkeling van het kind, waaronder huiselijk geweld. Zelf-gerapporteerde incidenten van slachtoffer- of daderschap van 4 types van huiselijk geweld werden verzameld op 32 weken zwangerschap en 24 maanden na de geboorte.

RESULTATEN

Op 32 weken zwangerschap wordt een significante afname van psychologische en fysieke agressie alsmede van seksuele dwang waargenomen. Op 2 jaar wordt significant minder psychologische agressie en lichamelijk geweld gerapporteerd in de VoorZorg-conditie.

CONCLUSIE

Een systematisch programma van huisbezoeken door verpleegkundigen vanaf aanvang van de zwangerschap in een hoog-risico-sample van zwangere vrouwen vermindert zelf-gerapporteerde incidenten van slachtoffer- of daderschap van huiselijk geweld in zwangerschap en tijdens de eerste twee levensjaren. De consequenties van de afname van geweld voor de ontwikkeling van het jonge kind worden besproken.

LITERATUUR

Kitzmann KM, Gaylord NK, Holt AR, Kenny ED. Child witnesses to domestic violence: A meta-analytic review. Journal of Consulting and Clinical Psychology. 2003;71:339-352.

Mejdoubi J, van den HS, Struijf E, van LF, Hirasing R, Crijnen A. Addressing risk factors for child abuse among high risk pregnant women: design of a Randomised Controlled Trial of the Nurse Family Partnership in Dutch preventive health care. BMC Public Health. 2011;11:823.

Olds DL, Kitzman H, Cole R et al. Effects of nurse home-visiting on maternal life course and child development: age 6 follow-up results of a randomized trial. Pediatrics. 2004;114:1550-1559.