NVvP

ACHTERGROND

Psychopathie en agressief gedrag zijn sterk met elkaar geassocieerd. Hierbij kan onderscheid worden gemaakt in proactieve agressie, waarbij agressie wordt ingezet om een doel te bereiken, en reactieve agressie, waarbij agressie volgt als reactie op iets. Proactieve agressie is meer geassocieerd met het manipulatieve domein van psychopathie, terwijl reactieve agressie meer is geassocieerd met het impulsieve domein (Raine, 2006). Ondanks dat bekend is dat intelligentie gerelateerd is met zowel psychopathie als met agressie, is er weinig onderzoek gedaan naar de interactie tussen deze factoren. Meer kennis over de onderlinge relaties is van belang voor het wel of niet slagen van een behandeling en daarmee voor de maatschappelijke omgeving.

DOEL

Aan de hand van gegevens van een lopend onderzoek zal getracht worden meer zicht te krijgen op de interactie tussen psychopathie en intelligentie en hun relatie tot agressie bij adolescenten. Implicaties voor de praktijk zullen besproken worden.

METHODE

Van ruim 100 jongeren die opgenomen werden in de gesloten jeugdzorginstelling De Koppeling werden de Youth Psychopathic Traits-Inventory, het IQ en de Reactive-Proactive Aggression Questionnaire (RPQ) verzameld. Gekeken is naar de correlatie van psychopathische trekken en intelligentie met agressie, en hun onderlinge interactie.

RESULTATEN

Er werd een positieve correlatie gevonden tussen de drie domeinen van psychopathie en beide vormen van agressie. Tevens waren het manipulatieve en impulsieve domein positief gecorreleerd met intelligentie. Er werd geen eenduidig interactie-effect gevonden tussen psychopathie en intelligentie in relatie tot beide vormen van agressie.

CONCLUSIE

Bij jongeren in een gesloten jeugdzorginstelling zijn psychopathie, intelligentie en agressie belangrijke factoren die onderling met elkaar samenhangen. In de praktijk lijken met name bij een hogere intelligentie meer psychopathische trekken en proactieve en reactieve agressie voor te komen. Om succesvol te zijn en daarmee maatschappelijke onrust te verminderen, zal de behandeling zich daarom moeten richten op beide vormen van agressie.

LITERATUUR

Raine, A., Dodge, K., Loeber, R., Gatzke-Kopp, L., Lynam, D., Reynolds, C., Stouthamer-Loeber, M., Liu, J. (2006). The Reactive-Proactive Aggression Questionaire: Differential correlates of reactive and proactive aggression in adolescent boys. Aggressive Behavior, 32, 159-171.