Mulder, C.L., Bongers, I., Weeghel, J. van, Siesling, M., Habraken, J.
Locatie(s): 0.2 Berlin / 0.3 Copenhagen
Categorie(ën): Epidemiologie; Symposium
ACHTERGROND
Uit internationaal onderzoek blijkt dat onder psychiatrische patiënten het percentage slachtoffers veel hoger is dan het percentage geweldplegers. Amerikaans onderzoek toont aan dat psychiatrische patiënten 11 keer meer kans lopen op victimisatie vergeleken met de algemene bevolking. In Nederland werd nog geen gericht grootschalig kwantitatief onderzoek gedaan naar de omvang, aard, risicofactoren en gevolgen van victimisatie onder patiënten met ernstige psychiatrische problematiek.
DOEL
Het vaststellen van de jaarprevalentie en -incidentie van victimisatie onder patiënten met een ernstige psychiatrische aandoening, en deze vergelijken met de algemene bevolking. Daarnaast werden risicofactoren, beschermende factoren en gevolgen van victimisatie onderzocht.
METHODEN
Data is verzameld binnen een aselect getrokken steekproef ambulante patiënten met een depressieve, bipolaire of psychotische stoornis (N=957). De respons was 39%. Non-responsanalyses tonen geen verschillen tussen de responders en non-responders op sociodemografische en klinische karakteristieken. Het interview bestond uit gestandaardiseerde instrumenten om onder andere ervaringen en gevolgen van victimisatie, discriminatie en zelfstigmatisatie, dadergedrag, trauma's in de kindertijd, middelengebruik, ernst van psychopathologie en comorbiditeit uit te vragen. De gewogen victimisatiecijfers zijn vergeleken met een Nederlandse bevolkingssteekproef, gebaseerd op de Integrale Veiligheidsmonitor 2011.
RESULTATEN
Afhankelijk van het type victimisatie vonden we een verhoging van de victimisatieprevalentie van 3 tot 10 maal. Bijna de helft van de steekproef (47%) was het afgelopen jaar slachtoffer van een of meer misdrijven; 14% van de patiënten is slachtoffer van meer dan 2 misdrijven per jaar.
De dader is vaak een bekende (ex-partner, familielid, bekende), en de meeste incidenten vinden plaats in de privéomgeving. In 15% van de gevallen bleek een medepatiënt de dader. Risicofactoren zijn misbruik in de jeugd, recent daderschap, middelmisbruik en ernst van de symptomen.
CONCLUSIE
Slachtofferschap is een serieus probleem onder psychiatrische patiënten. Interventies zijn nodig om de veiligheid van patiënten te verbeteren in hun persoonlijke omgeving en in de behandelomgeving.