Wijngaarden-Cremers, P.J.M. van, Gaag, R.J. van der
Locatie(s): 0.2 Berlin / 0.3 Copenhagen
Categorie(ën): Bijscholing; Diagnostiek; Epidemiologie; Farmacotherapie; Symposium
ACHTERGROND & DOEL
Stigma en stigmatisatie is een belangrijk probleem voor psychiatrisch patiënten. Stigmatisatie wordt vooral gezien als iets wat je overkomt. In deze presentatie wordt aandacht gevraagd voor een intern versterkend fenomeen dat bij stigmatisatie komt kijken de ‘interne stigmatisatie’.
Terwijl men in ons land gemakkelijk openheid van zaken kan geven over ziekten als kanker en dergelijke, bestaat er een grote terughoudendheid om zich uit te spreken over eigen psychiatrische problematiek of doorgemaakte ziekten. Hoe anders is dit in omringende landen zoals bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk, waar onlangs vijftien parlementariërs opstonden en publiekelijk uitkwamen voor psychiatrische ziekten waar zij aan lijden of leden!
De reden voor deze terughoudenheid is dat vooroordelen tegen psychiatrische ziekten hardnekkig zijn en nadelige gevolgen kunnen hebben voor hen die er voor uitkomen, zowel in de persoonlijke als ook in de beroepsmatige sfeer. Maar er komt nog iets bij, namelijk: interne oftewel zelfstigmatisatie.
METHODE
Voor deze studie zijn publicaties opgezocht in PubMed. ’Interne stigmatisatie’ als onderwerp komt in 299 publicaties aan de orde voor uiteenlopende onderwerpen als hiv en aids, homoseksualiteit, verslaving, psychiatrische ziekten en obesitas.
RESULTATEN
Interne stigmatisatie gaat om een verlammende anticipatie op de vermeende gevolgen van disclosure bij externe stigmatisatie. In deze presentatie zal het fenomeen geïllustreerd worden aan de hand van het moedige verhaal van opperrechter Edwin Cameron uit Zuid-Afrika. Hij kwam eerst openlijk uit voor zijn homoseksualiteit, en later voor zijn hiv-infectie en -behandeling, in een land waar beide onderwerpen zwaar taboe zijn. Aan de hand van de literatuurreview zal het fenomeen van zelfstigmatisatie doorgetrokken worden naar minderheden, vrouwen, slachtoffers van (seksueel) misbruik, en ter overweging gegeven worden aan psychiaters als beroepsgroep.
CONCLUSIE
Interne stigmatisatie is een belangrijk mechanisme dat professionals moeten onderkennen om patiënten effectief te kunnen helpen, maar dat ook aandacht behoeft in preventie en voorlichting, en in lobbying tegen stigma!