NVvP

ACHTERGROND

Storingen in de regulering van de hypothalamus-hypofyse-bijnier-as (HHB-as) kunnen van invloed zijn op de mentale gezondheid, onder andere op de stabiliteit van de stemming. Het functioneren van de HHB-as kan op verschillende manieren onderzocht worden. In speeksel kunnen cortisol-dagcurves en de ochtendpiek van cortisol bijvoorbeeld informatie geven over cortisol-waardes over de dag heen, en zo een indruk geven van de ultradiane ritmiek, en de ochtend-'respons'. Een tweede manier is het induceren van een stressrespons door bijvoorbeeld toedienen van Dexamethason. Hierbij is het functioneren van de glucocorticoid-receptor (GR) een bepalende factor in het reguleren van de stressrespons. Een derde, en relatief nieuwe methode is het meten van langetermijn-cortisolniveaus in haar, hetgeen informeert over het langetermijnfunctioneren van de HHB- as. De verschillen in individuele 'setpoints' worden hiermee duidelijk. In dit symposium zullen de belangrijkste bevindingen worden besproken die met de verschillende methoden zijn gevonden bij patiënten met een bipolaire stoornis.

DOEL

Met deze studie is onderzocht wat de invloed van de responsiviteit van de HHB-as op het beloop van de bipolaire stoornis is.

METHODE

In een recente cohortstudie bestaande uit 366 patiënten met een bipolaire stoornis is gekeken naar fenotype (klinische kenmerken van de bipolaire stoornis), endofenotype (cortisol in haar) en genotype (genetische variaties in het GR-gen).

RESULTATEN

Genetische variaties in het GR-gen blijken verband te hebben met gevoeligheid voor seizoensgebonden patronen van stemmingsepisodes, en met ziektegeschiedenis. Cortisol in haar correleert met comorbiditeit, en specifiek met comorbide paniekstoornis.

CONCLUSIE

De gevoeligheid van de responsiviteit van de HHB-as zoals gedefinieerd door genetische variaties in de GR en langetermijn-cortisolwaardes, blijken verband te houden met klinische kenmerken van de bipolaire stoornis.