NVvP

ACHTERGROND

Depressie is een recidiverende aandoening. Vanuit het cognitieve model van Beck wordt verondersteld dat negatieve attitude en schema's patiënten kwetsbaar maken voor depressie. Aanvullingen op dit model stellen dat sombere stemming op zich, in plaats van met het denkpatroon overeenkomende levensgebeurtenissen, al voldoende is om deze denkpatronen te activeren. Dit wordt ook wel cognitieve reactiviteit genoemd. Cognitieve reactiviteit zou herstelde patiënten kwetsbaar maken voor terugval, terwijl preventieve cognitieve therapie (PCT) via het verminderen van cognitieve reactiviteit de kans op terugval zou verminderen.

METHODE

In gerandomiseerd onderzoek over Treatment As Usual (TAU) vs. TAU + PCT zijn 187 herstelde depressieve patiënten 5,5 jaar gevolgd met als primaire uitkomstmaat de tijd tot terugval (SCID-I). De cognitieve reactiviteit werd bepaald na stemmingsprovocatie met sombere muziek (delta voor/na gemeten met de Dysfunctional Attitude Scale (DAS)).

RESULTATEN

In tegenstelling tot onze verwachting voorspelde cognitieve reactiviteit na een stemmingsprovocatie terugval niet over 5,5 jaar. Cognitieve therapie had daarnaast geen invloed op de mate van cognitieve reactiviteit. Patiënten die echter in sterke mate somber werden door de stemmingsprovocatie (stemmingsreactiviteit), bleken wel kwetsbaarder voor terugval, terwijl zowel niet-geactiveerde negatieve denkpatronen als somberheid op zich ook terugval voorspelden.

PRESENTATIE

De implicaties voor de cognitieve therapiebehandeling (CT) van depressie en preventie van terugval worden besproken. Mogelijk werkt CT niet via vermindering van reactiviteit van attitudes en schema's, maar via vermindering van stress-reactiviteit, waarbij CT invloed uitoefent op de mate waarin patiënten somber worden door stressvolle gebeurtenissen.

REFERENTIES

Van Rijsbergen, G.D., Bockting, C.L.H., Burger, H., Spinhoven, Ph., Koeter, M.W.J., Ruh, H.G., Hollon, S.D., Schene, A.H. Mood Reactivity rather than Cognitive Reactivity is Predictive of Depressive Relapse: a Randomized Study with 5.5-Year Follow-up. Submitted.