Schulte, P.F.J.
Locatie(s): 0.2 Berlin / 0.3 Copenhagen
Categorie(ën): Farmacotherapie; Symposium
ACHTERGROND
Psychiaters kennen de indicatie 'therapieresistente schizofrenie' voor schizofrenie goed. Andere (vaak off-label-) indicaties zijn minder bekend.
DOEL
Informeren over de bijzondere werkzaamheid van clozapine bij therapieresistente schizofrenie van kinderen en eerstepsychosepatiënten en bij therapieresistente bipolaire stoornis.
METHODEN
Literatuur-search en samenvatting van de relevante onderzoeken.
RESULTATEN
Bij kinderen met therapieresistente schizofrenie is de werking van clozapine in elk gerandomiseerd onderzoek superieur boven haloperidol en olanzapine. Bij behandel-naïeve patiënten met eerste psychose in het kader van schizofrenie blijkt clozapine in een Chinees onderzoek na een jaar en ook na follow-up van 9 jaar weinig voordelen boven chloorpormazine te hebben. Een ander gerandomiseerd onderzoek uit China met dezelfde doelgroep toont echter al na een jaar meer lipiden- en insulineafwijkingen in de clozapinegroep. Bij behandeling van patiënten met een eerste psychose is de kans op respons bij het eerste antipsychoticum 75% en voor de non-responders vervolgens bij het tweede antipsychoticum slechts nog 17%. Als de non-responders van de tweede trial hierna met clozapine worden behandeld, is het responspercentage opnieuw 75%. Bij patiënten met een prospectief vastgestelde therapieresistente bipolaire I-stoornis of bipolaire schizoaffectieve stoornis is clozapine in een gerandomiseerd open onderzoek na een jaar op bijna alle uitkomstparameters beter dan 'behandeling als gewoonlijk'.
CONCLUSIE
Clozapine heeft een plaats bij verschillende therapieresistente psychotische stoornissen, maar is geen optie als eerste antipsychoticum bij behandel-naïeve patiënten.
LITERATUUR
Schulte PFJ, Cohen D, Bogers JPAM, Dijk D van, Bakker B. A Dutch guideline for the use of clozapine. Australian and New Zealand Journal of Psychiatry 2010; 44: 1055-1056.