Postoperatieve morbiditeit en tumorregressie na neoadjuvante chemoradiatie gevolgd door rectumresectie
Berkel, A.E.M, Woutersen, D.P., Palen, J. van der, Klaase, J.M.
Locatie(s): Foyer
Categorie(ën): Posters
Postoperatieve morbiditeit bij patiënten met locally advanced rectumcarcinoom die behandeld zijn met neoadjuvante chemoradiatie gevolgd door rectumresectie is een belangrijk klinisch probleem. Een pathologisch complete tumorregressie lijkt de beste lange termijn prognose te geven. Weinig is bekend over factoren die geassocieerd zijn met postoperatieve complicaties en complete tumorregressie. Doel van dit retrospectieve onderzoek was om deze factoren te achterhalen en te beschrijven. Hiervoor zijn 99 patiënten met locally advanced rectumcarcinoom die in de periode 01-2007 tot 05-2012 werden behandeld met neoadjuvante chemoradiatie (50 Gy en capecitabine) gevolgd door rectumresectie onderzocht. Postoperatieve complicaties (tot 6 maanden) werden ingedeeld volgens de Clavien-Dindo classificatie. Tumorregressie werd op basis van pathologisch onderzoek ingedeeld in complete regressie of geen/partiële regressie. Van de 99 patiënten ondergingen 59 patiënten (60%) een abdominoperineale resectie (APR), 32 patiënten (22%) een Hartmann procedure en 18 patiënten (18%) een low anterior resectie (LAR). Een postoperatieve complicatie trad op bij 68 van de 99 patiënten (69%) en een graad 3-5 complicatie bij 25 patiënten (25%). Een perineale wondcomplicatie kwam voor bij 30 van de 59 patiënten (51%) na APR. Een naadlekkage trad op bij 2 van de 18 patiënten (11%) na LAR. De 30-dagen mortaliteit was 1% (n=1) en de 90-dagen mortaliteit 2% (n=2). Een lagere gemiddelde leeftijd (p=0.020) en een per- of postoperatieve bloedtransfusie (p=0.008) waren onafhankelijke voorspellers van complicaties. Bloedtransfusie (p=0.007) en ypT0-1 stagering (p=0.037) waren onafhankelijke voorspellers van graad 3-5 complicaties. Bij 22 patiënten (22%) was sprake van complete tumorregressie. Er waren geen onafhankelijke klinische factoren die complete tumorregressie voorspelden. Conclusies:
Neoadjuvante chemoradiatie gevolgd door rectumresectie leidt tot een complete tumorregressie in 22% van de patiënten. Helaas gaat dit ten koste van 69% kans op complicaties. De kans op graad 3-5 complicaties is 25%. Behandeling gerelateerde sterfte is zeldzaam.