Conservatief beleid bij scherp letsel van de lever
Hommes, M., Navsaria, P., Cherieux, K., Haij, M., Rothuizen, L., Nicol, A.
Voorzitter(s): Dr. M.J.R. Edwards & drs. H.P.A.M. Poos
Locatie(s): Diezehal
Categorie(ën): Parallelsessie; Topic: trauma
Conservatief beleid bij scherp letsel van de lever
Een niet operatief beleid van scherpe verwondingen van de lever wordt steeds vaker beschouwd als een reële behandeloptie. Het doel van deze studie is om de praktische toepassing en veiligheid van deze behandeling te evalueren.
Alle patiënten met scherpe leververwondingen werden gedurende een periode van 4 jaar prospectief vervolgd. Patiënten die zich hemodynamisch stabiel, zonder tekenen van gegeneraliseerde peritonitis presenteerden met een kogeltraject of messteek die de rechterbovenbuik passeert ondergingen een CT-scan. In de afwezigheid van CT bevindingen die suggestief waren voor een perforatie van een hol orgaan, werd een niet operatief beleid gevoerd middels klinische observatie. Uitkomstmaten waren graad leververwonding, geassocieerd letsel, Injury Severity Score, vitale parameters en de noodzaak voor een uitgestelde laparotomie, complicaties en overleving.
225 patiënten met scherpe verwondingen van de lever werden geïncludeerd: 149 (66%) patiënten werden primair geopereerd en 76 (34%) [42 schotwonden en 34 steekverwondingen] werden geïncludeerd voor een conservatieve behandeling. De gemiddelde Injury Severity Score was 16 [5-26]. De gradering van leververwondingen was als volgt: graadI-10, graad II-26, graad III-28, graad IV-11 en graad V-1. Geassocieerd letsel gerelateerd aan de het verwondingstraject waren de volgende: nier (12), diafragma (49), long contusie (16), hemo/pneumothorax (65) en ribfracturen (15). Het aantal uitgestelde laparotomieën was (2), lever abcessen (1), biliaire fistels (3), retained hemothorax (3) en nosociomale pneumonie (4). De gemiddelde ziekenhuisopname was 9 [3-57] dagen. Er was in deze serie geen mortaliteit.
Concluderend is een conservatief beleid bij geselecteerde patiënten met scherpe leververwondingen goed praktisch uitvoerbaar, een effectieve en een veilige behandeling.