Echo en FNAC van de axillaire lymfklieren bij het mammacarcinoom: zinvol voor iedere patiënt? De resultaten van een groot cohort
Leenders, M.W.H, Richir, M.C., Meijer, S., Schreurs, W.H.
Voorzitter(s): Dr. Th. van Dalen & dr. T.S. Aukema
Locatie(s): Brabantzaal
Categorie(ën): Parallelsessie; Topic: onco & endocrien
De belangrijkste prognostische factor bij borstkankerpatiënten is de aanwezigheid van lymfkliermetastasen. Axillaire echografie gevolgd door fijnenaaldaspiratie van suspecte lymfklieren (echo/FNAC), wordt gebruikt voor screening op lymfkliermetastasen.
Tussen 2004 en 2009 werden 1132 patiënten met unilateraal mammacarcinoom behandeld en 18 patiënten met bilateraal mammacarcinoom. Alle patiënten ondergingen een echo van de oksel aan de aangedane zijde en eventueel FNAC bij echografisch suspecte klieren. In totaal werden 1150 oksels bekeken. De diagnostische waarde van deze echo/FNAC is geëvalueerd. Als referentiestandaard werd de definitieve histologie van de schildwachtklier of okselklierdissectie genomen. Daarnaast werd geanalyseerd of bepaalde patiënt- of tumorkarakteristieken een verhoogde kans op lymfkliermetastasen gaven en/of een vergrote kans op vals-negatieve uitkomst van de echo/FNAC.
Bij 429 van 1150 axillae (37.3%) werden histologisch lymfkliermetastasen gediagnosticeerd. Echo/FNAC toonde slechts lymfkliermetastasen in 107 axillae waarvan 1 vals-positief bleek. Sensitiviteit van echo/FNAC was derhalve 24.7%(106/429), specificiteit 99.9%(720/721), positief voorspellende waarde 99.1%(106/107) en negatief-voorspellende waarde 69.0%(720/1043). Het percentage vals-negatieve echo/FNAC resultaten was 28.1%(323/1150). Multivariate analyse associeerde leeftijd 20 millimeter met een hoger risico op een vals-negatieve echo/FNAC. Bij borstkankerpatiënten 20 millimeter was de uitkomst van echo/FNAC vals-negatief bij 52.3%(103/197). Leeftijd 20 millimeter waren eveneens onafhankelijke predictoren voor de aanwezigheid van lymfkliermetastasen.
Concluderend worden lymfkliermetastasen bij slechts 24.7% van de borstkankerpatiënten pre-operatief gediagnosticeerd middels echo/FNAC. Met name bij patiënten 20 millimeter is de diagnostische waarde van echo/FNAC zeer beperkt. Bij deze specifieke patiëntengroep zou men een schildwachtklierprocedure onder locale anesthesie vóór de borstoperatie kunnen overwegen, zodat een eventuele okselklierdissectie direct gecombineerd kan worden met de borstoperatie.
