Interpretatie van laparoscopische beelden van de appendix: chirurg versus AIOS
Hamminga, J.T.H., Hofker, H.S., Heineman, E., Haveman, J.W.
Voorzitter(s): Drs. J.W.A. Leijtens & dr. B.A. Grotenhuis
Locatie(s): Brabantzaal
Categorie(ën): Parallelsessie; Topic: GE
Het ultieme diagnosticum voor een patiënt met verdenking appendicitis is een diagnostische laparoscopie. Een belangrijk voordeel hiervan is de mogelijkheid tot het inspecteren van het abdomen op andere pathologie. Daarnaast is het met de laparoscopie ook eenvoudiger geworden om peroperatieve beelden vast te leggen. Het is echter niet bekend hoe representatief dit soort beelden zijn voor de gehele operatie. Wanneer aangetoond zou kunnen worden dat de beoordeling van de appendix op basis van peroperatieve beelden alleen net zo betrouwbaar is als de daadwerkelijke peroperatieve beoordeling, zou dit een stimulans kunnen zijn om in de toekomst supervisie-op-afstand veilig toe te kunnen passen. Het doel van dit onderzoek is vaststellen of peroperatief vastgelegd beeldmateriaal representatief is voor de diagnostische laparoscopie en wie deze beelden het beste kan beoordelen.
Dit is een prospectieve studie, uitgevoerd in ons centrum. In de periode van december 2009 tot en met april 2011 werd bij 126 patiënten een diagnostische laparoscopie verricht in verband met een verdenking appendicitis. Tijdens de diagnostische laparoscopie beoordeelde de operateur de appendix volgens protocol en werden op vaste momenten foto’s en video’s gemaakt. Tijdens de eerstvolgende ochtendoverdracht van de chirurgie werden deze beelden getoond, zonder dat er aanvullende informatie over de patiënt gegeven werd. Alle aanwezigen (stafleden, AIOS, ANIOS, coassistenten en overige aanwezigen) vulden een vragenlijst in bestaande uit negen items, met als doel de appendix te beoordelen op aan-/afwezigheid van appendicitis. Tot slot moest aangegeven worden of de beoordelaar een appendectomie zou verrichten.
In totaal zijn van 126 diagnostische laparoscopieën de peroperatieve beelden getoond. Gemiddeld werd ieder beeld door 38 personen beoordeeld, 4785 beoordelingen in totaal. Van deze 126 patiënten (67 mannen) bleken 101 patiënten een appendicitis te hebben, 95.3% van de beoordelaars had dit ook als zodanig beoordeeld. Bij 25 patiënten werd een appendix sana gevonden, 68.3% beoordeelde de appendix ook als niet afwijkend, 31.7% zou echter een appendectomie verricht hebben.
De ouderejaars AIOS en de abdominaal chirurgen scoorden de hoogste sensitiviteit (99% respectievelijk 96%) en specificiteit (74% respectievelijk 77%). Hoewel geen van allen zo goed scoorde als de operateur.
Wij concluderen dat vastgelegde beelden van de appendix tijdens een diagnostische laparoscopie een hoge sensitiviteit en specificiteit hebben wanneer ze beoordeeld worden door ervaren ‘appendix operateurs’. De ouderejaars AIOS en abdominaal chirurgen scoren beiden even goed. De laparoscopische beoordeling door de operateur blijft echter superieur.