Zin en onzin van hedendaagse preoperatieve informed consent formulieren: nieuwe standaard noodzakelijk?
Leclercq, W.K.G., Sloot, S., Keulers, B.J., Legemaate, J., Scheltinga, M.R.M
Voorzitter(s): Dr. E.C.T.H. Tan & dr. T.M. van Ginhoven
Locatie(s): Auditorium
Categorie(ën): Parallelsessie; Topic: algemeen & overig
Doel van het onderzoek
Het preoperatieve informed consent (Surgical Informed Consent, SIC) bij een beoogde operatie moet door arts en patiënt samen worden doorlopen. Stapsgewijs controleert de arts of de patiënt in staat is om een beslissing te nemen over zijn behandeling en geeft de benodigde informatie over alle facetten van de mogelijke behandelingen. Als laatste wordt de toestemming van de patiënt voor de gekozen operatie vastgelegd. SIC formulieren vormen een hulpmiddel bij dit proces. Doel van deze studie is om te inventariseren hoe wijd verbreid het gebruik van SIC formulieren op de Nederlandse afdelingen chirurgie is. Tevens werden deze formulieren geanalyseerd op kwaliteit.
Beschrijving van methoden
Alle Nederlandse afdelingen chirurgie werden gevraagd naar hun huidige wijze van verslag bij SIC voor electieve ingrepen. Men werd verzocht om, een eventueel gebruikt, formulier (digitaal/papier) op te sturen voor nadere bestudering. Alle formulieren werden gescoord met een vooraf gemaakte checklist, gebaseerd op de richtlijn ‘het preoperatieve traject’ zoals geformuleerd door de NVVH (2010). Scores werden geanalyseerd met SPSS.
Resultaten
Het responspercentage was tachtig procent. 39 afdelingen (53%) hadden een gestandaardiseerd SIC formulier. Uiteindelijk stuurden 27 ziekenhuizen 29 verschillende formulieren op voor beoordeling. Het aantal items per in te vullen formulier was gemiddeld 36. Het meest frequent werden datum (83%), voorgestelde procedure (86%) en uitleg van complicaties (76%) genoteerd. Slechts 5-30% van de formulieren ging daadwerkelijk in op items als complicatiefrequenties, andere mogelijke behandelingen of wie de verantwoordelijke operateur zou zijn. Informatie over de identiteit van patiënt of arts was ook niet altijd aanwezig (62 resp 72%). Geen enkel formulier vermelde alle vereiste items.
Conclusies
De helft van de Nederlandse chirurgen gebruikt informed consent formulieren. Echter, deze zijn van onvoldoende kwaliteit maar zorgen wel voor administratieve lasten. Een eenduidig en goed onderbouwd standaard formulier is daarom gewenst.